Ο εύφορος κήπος της Ανατολής

Το βιβλίο έπεσε στα χέρια μου υπακούοντας -για να προσεγγίσουμε και το Γιουνγκ- σ’ αυτό που ονομάζει συγχρονικότητα. Η αφήγηση που είχε φτάσει στα αυτιά μου, από έναν άγνωστό μου δάσκαλο του τσι κουνγκ, έκανε λόγο για το «χρυσό λουλούδι», αναζήτησα πληροφορίες και είδα ότι υπήρχε βιβλίο με το όνομά του, αλλά εξαντλημένο στα ελληνικά και σπάνιο σαν τα νοήματά του. Κι ύστερα το «ξέχασα» για καιρό. Παραμονές Χριστουγέννων, μαζεύοντας τα βιβλία του χριστουγεννιάτικου μπαζάρ, έπεσε στα χέρια μου. Μου δωρήθηκε αυτοστιγμεί από ένα σπάνιο πνεύμα που έμελλε να αποχωρήσει σύντομα, αλλά δεν το ξέραμε, και κατά τη γνώμη μου είχε προλάβει να νιώσει το φως και το άρωμα αυτού του σπάνιου εσωτερικού άνθους.

Με μαύρο εξώφυλλο και χρυσά ιδεογράμματα «Το μυστικό του χρυσού λουλουδιού-Ένα κινέζικο βιβλίο της ζωής» ήταν πια στα χέρια μου. Μια έκδοση του 1973 από τον «Πύρινο Κόσμο», σε μετάφραση από τη Σοφία Άντζακα. Το έργο ανήκει στο μεγάλο σινολόγο Ρίχαρντ Βίλχελμ, με εξαιρετική εισαγωγή για το ευρωπαϊκό κοινό από τον Καρλ Γιουνγκ που αποτέλεσε στην ουσία μια μεταθανάτια εκφώνηση στη μνήμη του αγαπημένου του φίλου που έφυγε το 1930, αφού ήδη του είχε ανοίξει μεγάλες πόρτες στο πνεύμα της Ανατολής. Στο συγκινητικό αυτό λόγο του, ο γιατρός Γιουνγκ, μιλάει τόσο επίκαιρα για το σήμερα: «Δυστυχώς, οι πνευματικοί ζητιάνοι του καιρού μας έχουν έντονη την τάση να δέχονται την ελεημοσύνη της Ανατολής «σε χρήμα», δηλαδή να οικειοποιούνται ασυλλόγιστα τους πνευματικούς θησαυρούς της Ανατολής και να μιμούνται τυφλά τους σκοπούς της… Αυτό που η Κίνα έκανε χιλιάδες χρόνια για να το ανακαλύψει και να το εδραιώσει, δεν μπορούμε εμείς να το κλέψουμε. Πρέπει να μάθουμε πώς να το αποκτήσουμε για να φτάσουμε στο σημείο να το κάνουμε δικό μας… Ξέρω ότι το ασυνείδητό μας είναι γεμάτο από συμβολισμούς της Ανατολής. Το πνεύμα της Ανατολής βρίσκεται πραγματικά μπροστά στις πύλες μας. Γι’ αυτό νομίζω ότι η πραγματοποίηση του Τάο, έχει ήδη γίνει ένα συλλογικό φαινόμενο ανάμεσά μας και μάλιστα σε πολύ μεγαλύτερη έκταση απ’ ό,τι γενικά πιστεύουμε».

Τονίζω πάλι το έτος που λέγονται αυτά: 1930. Επισημαίνει ο Γιουνγκ ότι όταν η Ρώμη νίκησε τη Μέση Ανατολή πολιτικά, αυτό που της συνέβη στην ουσία ήταν η εισχώρηση των θεών της -του Μίθρα π.χ.- , του πνεύματός της, εντός της… Θυμίζοντας ότι όσο η ευρωπαϊκή εγκοσμιότητα και απληστία πλημμυρίζει την Κίνα, τόσο το πνεύμα της μας διαποτίζει. Αλλά πρέπει να είμαστε σε θέση να το αναγνωρίσουμε, να το συνειδητοποιήσουμε, προκειμένου να το λάβουμε και να το αξιοποιήσουμε στη δική μας πορεία. Στέκομαι μόνο στην εισαγωγή γιατί είναι ουσιώδης, βασική και καταλυτική.

Το περιεχόμενο του βιβλίου του Ρίχαρντ Βίλχελμ άλλωστε γίνεται κατανοητό όχι μόνο με την ανάγνωσή του, ενδεχομένως απαιτεί και το βίωμα όσων ασκούνται σε κινέζικα «μονοπάτια» και έρχονται σε επαφή με την πρακτική. Κρατώ εδώ μόνο μία φράση χρήσιμη για όλους, «Αλλά το μέσο που καταλύει τη διάσπαση, είναι η συνειδητοποίηση της διάσπασης», καθώς και μια αλήθεια «Να ζει κανείς σε επαφή με τον κόσμο κι όμως να βρίσκεται σε αρμονία με το Φως».